Merab BEKADZE

Behlul ABBASOV

Iasha BEKADZE

 Azerbaycan’ın ünlü mizah ustası Seyfettin Dağlı, eserlerinde yaşadığı dönemin sosyal olaylarına önem vermiş ve sosyal hayattaki noksanlıkları mizah yoluyla eleştirmiştir. Mizah, Seyfettin Dağlı’nın ruhuna hâkim idi. Bu yüzden makale, hikâye, komedi ve romanlarında sosyal hayattaki rüşvet, sahtekârlık gibi uygunsuzlukları eleştirir. Ona göre mizah sosyal hayatın sorunlarının aydınlatılması ve çözülmesinde en önemli faktör olup toplumdaki noksanlıkların eleştirilmesinde bir semboldür. Yazara göre gülmek sıhhatin bir belirtisidir. Yazar hem güldürür hem de hayatta vuku bulan bu noksanlıkların düzeltilmesine çaba gösterir. Zira yazarın tek bir amacı halkına hizmet etmek ve hayattaki olumsuzluklara karşı itirazını bildirmektir. Yazarın “Adı Senin, Dadı Menim”, “Aydınlığa Doğru”, “Menziliniz Mübarek”, “Teze Gelin”, “Kölgeler Pıçıldaşır” komedileri, “Deniz Keşfiyyatçısı”, “Bahar Oğlu”, “Meşel”, “Kecil Qapısı”, "Sabiqler” kitapları, senaryosunu hazırladığı “Solmaz Bir Bahar Gibi”, redaktörlüğünü yaptığı “Onun Belalı Sevgisi”, “Qaynana”, “Geceniz Xeyre Qalsın" (İyi Geceler) filmleri ve “Adı Senin, Dadı Menim” televizyon filmi halk tarafından sevilmiş ve takdirle karşılanmıştır. Bu incelemede mizah hakkında kısa söz edildikten sonra, XX. yüzyılda “Molla Nasreddin” dergisiyle başlamış olan Azerbaycan mizah geleneğine sadık kalan ve bu geleneğin en başarılı temsilcilerinden olan ünlü mizah ustası Seyfettin Dağlı’nın hayatı, edebî kişiliği ve mizah faaliyeti hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmamızın ana kaynağı, yazarın 1963 yılında kaleme aldığı “Adı Senin, Tadı Benim” komedisidir. Komedinin konusu hayattan alınmıştır. Hatta yazar oyunun ön kısmında “olay günümüzde Azerbaycan şehirlerinin birinde vuku buluyor” demekle mevzusunu yaşadığı devirden aldığını bildirmiştir. Üç bölümden oluşan bu eser komedi türünde olup gerçek hayatı anlatmaktadır. Yazar “Adı Senin, Tadı Benim” komedisi örneğinde edebî faaliyetinde devrindeki hukuksuzluk ve noksanlıkları mizah diliyle anlatmış ve buna çareler aramıştır.

Anahtar kelimeler: Azerbaycan, Seyfettin Dağlı, Mizah, Adı Senin Tadı Benim, Molla Nasreddin (Nasrettin Hoca).