Nuh DOĞAN

+Ik, +Ak ve +tIk ekleri işlek olmamakla birlikte Eski Türkçeden beri birer küçültme ve sevgi ifade eden ek olarak Türk dilinin farklı dönem metinlerinde kullanılmıştır. Bununla birlikte Ik, +Ak ve +tIk eklerinin çoğunlukla küçültme ve sevgi işlevi dışında metoforik kullanımlarının olduğu görülür. Samsun ve yöresi ağızlarında +Ik, +Ak ve +tIk ekleri çeşitli varlık adları yapması yanı sıra özellikle lakapların türetiminde de sıklıkla kullanılmıştır: Arük, Sülek, Bahtük, Cozuruk, Bıcırık, Bızırdık vs. Ancak +Ik, +Ak ve +tIk eklerinin çoğu zaman Türkçe kelime yapımı kurallarına aykırı biçimde lakap türettiği görülür:Arük, Sülek, Bahtük vs. Kural dışı türetilen lakaplar daha çok şahıs adlarından türetilmiştir. Bu türden lakapların örnekseme ve çocuk dilinin etkisiyle ortaya çıktığı ileri sürülebilir.

Anahtar Kelimeler: Lakaplar, Samsun Ağzı, Küçültme Eki, +Ik, +Ak ve +tık Ekleri, Kural Dışı kelime yapımı