Arda ÖZKAN

Karadeniz’de seyir halinde olan ve Gürcistan’ın ayrılıkçı bölgesi Abhazya’ya sefer yapan ticaret gemilerine Gürcistan tarafından zaman zaman el konulmaktadır. Gürcistan’ın Karadeniz’de Abhazya’ya sefer yapan gemilere el koyması, Abhazya ile arasındaki siyasi sorunlardan kaynaklanmaktadır. Gürcistan’a göre, bu gemiler Gürcistan sularını yasadışı yollardan geçmekte ve bu yüzden alıkonulmaktadır. Bu tür uygulamalar Karadeniz’de deniz ticaretini olumsuz yönde etkilemekte ve uluslararası deniz hukuku kurallarının ihlalini gerçekleştirmektedir. Gürcistan, 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne 1996 yılından itibaren taraf olduğu halde, Sözleşme’deki ilgili maddeler uyarınca serbest geçiş hakkını ihlal etmektedir. Bu çalışmada, Gürcistan’ın Karadeniz’de seyrüsefer yapan ticaret gemilerine el koyması, el konulan gemilerin ve mürettebatının derhal serbest bırakılmasının sağlanması, bayrak devletinin bu tür uygulamalara karşı alabileceği tedbirler, genel olarak kıyı devletinin gemilere el koyma yetkilerinin sınırları, özel olarak da Gürcistan’ın Karadeniz’deki deniz alanlarında hak, yükümlülük ve yetkilerinin sınırlarının neler olabileceği dikkate alınarak, evrensel nitelikte bir sözleşme olan BMDHS çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kavramlar: BMDHS, bayrak devleti, kıyı devleti, seyrüsefer hakkı.