Rövşen ALİZADE

Bu çalışma, Bahtiyar Vahapzadenin ikiye bölünmüş Azerbaycan’ın kaderinden bahs eden “Gülüstan” şiirinin mazmun ve şiirsel yapısının tahlilini ele almaktadır. Çalışmada, Bahtiyar Vahabzade’nin şiirsel dehası ve şiirlerinin yapısı muhteşem sanat ve yaratıcılık olayı gibi gösterilmektedir. Eserin “Gülüstan” adı, vaktiyle Ruslarla Farslar (Rusya ile îran) arasında Gülüstan mıntıkasında yapılmış anlaşmaya işaret eder. Burada Azerbaycan’ın tarihî kaderine balta vuranlar kendi adı ve adresi ile gösterilmiştir. Sovyetler döneminde, Kuzey Azerbaycan’ın 1813 yılında Rusya ile İran arasmda yapılmış anlaşma ile eski Rus İmparatorluğunun içinde kalması resmî kurumlar tarafından Azerbaycan halkının mutluluğu gibi gösterilmiştir. Ancak Bahtiyar Vahapzade bu yalan siyasete itiraz ederek şiirde bu siyasetin iç yüzünü açmış, onu açıkça ifşa etmiş, “gözlüklü” Rus’la “topsakal” Fars arasmda bölünen Azerbaycanm feci durumunu olduğu gibi göstermiştir. Çalışmanın bir sonucu olarak, Sovyet İmparatorluğunun halklar hapishanesi olması, Stalinizmin milyonlarca insanı sorgusuz, sebepsiz olarak duvarlara dayayarak kurşunlaması eserin alt yapısı olarak yansıtılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: B.Vahapzade, Azerbaycan Edebiyatı, Gülüstan manzum hikayesi, Sovyet İmparatorluğu