Mehmet OKUR
Murat KÜÇÜKUĞURLU
Asya, Avrupa ve Akdeniz’i bir birine bağlayan Karadeniz, bu konumuyla birçok siyasi, ekonomik ve kültürel olayların cereyan ettiği bir coğrafya ve dolayısıyla büyük devletlerin hakim olmak istedikleri bir alan olmuştur. Karadeniz’in doğusunda yer alan Trabzon Limanı ise, coğrafi açıdan Van ve Urmiye göllerine kadar uzanan, yani Doğu Anadolu ile Güney Azerbaycan’ı içine alan geniş bir araziye tabii bir çıkış noktası vazifesini görebilecek mevkidedir.
Dünya’nın doğusu ile batısı arasında asırlardan beri bir köprü olan îpek Yolu’nun önemli bir yan kolu Tebriz-Erzurum-Trabzon güzergahından geçmekteydi. Bu güzergah Karadeniz ve Doğu Anadolu’yu Kafkasya ve Kuzey İran’a bağladığı gibi, daha geniş bakılırsa, Uzakdoğu’dan gelen ticaret yolunu Trabzon Limanı vasıtasıyla İstanbul’a veya Tuna üzerinden Orta Avrupa’ya bağlamaktaydı. Başka bir ifadeyle, Trabzon Limanı, Doğu Anadolu ve Kuzey İran’la olan tabii bağlantısının yanı sıra, dönemsel olarak Orta Avrupa, Kafkasya, Hazar bölgesi ve Afganistan-Pakistan coğrafyası ile irtibatlı olmuştur.
Günümüzde ise enerji kaynaklarını ve ulaşım güzergahlarını kontrol etmek isteyen ABD’nin Trabzon’u bir üs olarak kullanmak istemesi Trabzon Limanı’na ticari açıdan öte siyasi ve stratejik bir önem kazandırmıştır.
Anahtar Kelimeler: Trabzon, Trabzon Limanı, Karadeniz, stratejik, Ticaret yolu