Hakan AYDOĞAN

Mustafa ŞENEL

Çağrışım ve düzanlam anlam bilimin önemli iki ana başlıklarıdır. Sözcüklerin çağrışımsal manaları sözde farklandırma teknikleri uygulayarak incelenebilirler. Bu da bize sözcüklerin duygusal manalarının yanısıra metaforik manalarını da tanımlamamızı ve onlar hakkında fikir yürütmemizi sağlar. Bu araştırmada, ''mum'', ''mother'', ''home'', ''house'', ''man'', ve ''person'' sözcüklerinin bu türden manaları çalışıldı. Zıt manalı sıfatlardan oluşan yedili likert ölçeği kullanılmıştır. Anket Saraybosna Üniversitesinde 21'inin erkek, 55'inin de kızların olduğu 76 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. ''mum'' sözcüğü ''mother'' ile karşılaştırıldığında kulağa ''daha genç, güçlü, güzel ve samimi'' gelmektedir. ''Home''sözcüğü ''house'' ile karşılaştırıldığında ''daha sıcak, yumuşak, aktif, güzel, yakın ve belirgin anlaşılmaktadır. Çağrışımsal manalar göztergebilim ve anlambilimin ilginç konularıdır.

Anahtar Kelimeler: Anlamsal farklandırma tekniği, anlambilim, eşanlam, düzanlam, çağrışım