İhsan KURTBAŞ
Mitingler, [siyasal] katılımın en önemli enstrümanlarından biridir. Ancak Türkiye’de seçim mitinglerinin sosyopolitik açıdan irdelendiği başka bir çalışmaya rastlanmamış olması bu önemli alanın/aracın yadsındığı anlamına gelmektedir. Teorik ve ampirik iki bölümden oluşan çalışmanın ampirik kısmı, yerel seçimler öncesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) mitingine katılan 300 seçmene anket kullanılarak yapılmıştır. Temel amaç siyasi mitinglere kimin, neden, hangi sıklıkla katıldığı gibi farklı değişkenleri belirlemek ve etkilerini irdelemek; katılanların ne kadarının seyirci, ne kadarının taraftar olduğunu anlamak; mitingdeki seçmenin ruh haline ilişkin psikopolitik bir tahlile ulaşmak ve neticede mitinglerin sosyopolitik analizini yapmaktır. Elde edilen verilerin bazılarına göre mitinge katılanların yarısından çoğu mitingin yapılacağı yer ve zaman gibi bilgileri televizyondan edinmektedir. İnsanlar, mitinglere, daha çok partisine destek vermek, partinin genel başkanını görmek, zaman geçirmek/merak gidermek için gitmektedir. Mitinge katılanlardan yaklaşık her yüz kişiden dördünün tercih ve kararları olumsuz yönde değişmiştir. Mitinglere il merkezinden kadınlar; merkez ilçe ve il dışından erkekler daha çok katılmaktadır. Erkekler, ileri yaştakiler ve eğitim seviyesi yüksek kimseler mitinglere daha fazla ve sık katılmaktadır. Mitinglere ev hanımları en az katılan meslek grubunu oluştururken, en çok katılanlar, kamu çalışanlarıdır. Ak Parti mitingine daha çok ev hanımları, MHP mitingine ise daha çok kamu personeli katılmıştır. MHP mitingine katılanların eğitim düzeyi daha yüksektir. MHP mitinginde taraftar; Ak Parti mitinginde ise izleyici oranı daha yüksektir. Katılımcılar AK parti mitingine daha çok genel başkanı görmek, MHP mitingine ise partisine destek vermek için katılmıştır. MHP mitingdekiler içinde bulundukları ruh halini daha çok öfkeli ve cesaretli; Ak Parti mitingindekiler ise umutlu ve gururlu şeklinde tarif etmiştir.
Anahtar Kelimeler: Siyasal Katılım, Kamuoyu, Miting, Adalet ve Kalınma Partisi (Ak Parti), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)
