Bahattin ÇELİK

Şanlıurfa Merkez ilçesi sınırları içerisinde 2013 yılından bu yana Neolitik dönem ve öncesi ile ilgili yüzey araştırması yapılmaktadır. Yüzey araştırmalarına 2018 yılında da devam edilmiş, Neolitik dönem ve diğer dönemlere ait yerler ve tuzak alanları tespit edilmiştir. 2018 yılı araştırmalarımız, genel olarak Şanlıurfa'nın güneydoğusunda, yaklaşık 50 km ile 100 km mesafelerde bulunan Tektek Dağları bölgesinde gerçekleştirilmiştir. Bu bölge, kayalık bir bölge olup daha çok yüksek platoların yer aldığı bir bölgedir. Önceleri yabani fıstık ağaçlarının bol miktarda bulunduğu Tektek Dağları bölgesinde, şu anda çok nadir de olsa geçmiş dönemlerde yoğun olarak ceylan popülasyonu bulunmaktaydı. Bu nedenle, prehistorik dönemlerden itibaren bölgede çok yoğun bir iskan söz konusu olmuştur. Özellikle, Neolitik dönem ve sonrasında bu yoğun iskan kendisini yamaç yerleşimleri ile göstermektedir. Yapılan çalışmalarda, bölgede 2013 yılından bu yana 50 yamaç yerleşimi tespit edilmiştir. İlk kez Neolitik dönemde yapılmış olduğu ve daha sonraki dönemlerde de kullanıldığını düşündüğümüz tuzak alanları, 2018 yılı araştırmalarımızın ana konusunu oluşturmuştur. 2018 yılında yapılan araştırmalar sonucunda 16 tuzak alanı tespit edilmiştir. Tuzak alanlarının bazıları, Karahan Tepe Neolitik merkezinin kuzeybatısında, doğusunda ve güneyinde de bulunmuştur. Bazıları ise Harbetsuvan Tepesi Neolitik merkezinin kuzeydoğusunda tespit edilmiştir. Bunun dışında 2018 yılında Geç Roma dönemine ait pek çok yerleşim de tespit edilmiştir. 2018 yılı araştırmalarımız Neolitik merkezler ile tuzak alanları arasındaki ilişkileri bir kez daha gözler önüne sermiştir.

Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, Neolitik Dönem, Tuzak Alanları, Yamaç Yerleşimleri, Karahan Tepe, Harbetsuvan Tepesi, Tektek Dağları, Tunç Çağı.