Vasil MOSİASHVİLİ

1060’lı yılların son döneminde ve Sultan Alpaslan’ın seferlerinden sonra Gürcistan Kralı IV. Bagrat bir dizi yoğun faaliyete başladı. 1069 yılı yaz ve güz aylarında Kral Bagrat Gence emirini tutukladı. Tiflis’i yeniden ele geçirdi. Selçuklular tarafından işgal edilen kaleleri geri aldıve Selçukluları ülke topraklarından ihraç etmeyi başardı. Tarihi kaynaklara göre, IV. Bagrat döneminde Gürcistan topraklarında Selçukluların kitle halinde bulunduklarından bahsedilmemiştir. XI. yy.’ın 60 – 70’lı yıllarında IV. Bagrat’ın Bizans’tan bağımsız bir siyasetin yürüttüğü gözlenmiştir. Gürcistan kralı, Bizans’ın zayıf olduğunu bildiğinden Selçuklularla ilişkilerinin bozulmasından kendini uzak tutmaya çalışıyordu. 1040’lı yılların sonunda Bizanslılarla birlikte Selçuklulara karşı Gürcülerin savaşlarını anlatan Gürcü vakanüvis tarafından 1071 Malazgirt savaşına dair hiç bir bilgi verilmemiştir. Buradan anlaşıldığı kadarıyla, Gürcüler, özellikle kral sarayı, bu savaşa katılmamışlardır. Bunun anlamı, IV. Bagrat Bizanslıların zayıf olduklarını iyice değerlendirip Selçuklulara karşı savaşa dahil olmamıştır. Bize göre, anılan diplomatik davranış nedeniyle Kral Bagrat, Sultan Alparslan’ın düzenlemesi olası bir seferden ülkesini kurtarmıştır. Malazgirt savaşından sonra Selçuklular tarafından bütün Ermenistan toprakları, Şirvan ve Anadolu’nun büyük kısmı ele geçirilmesine rağmen Gürcistan bağımsızlığını muhafaza edebilmiştir.

Anahtar Kelimeler: IV. Bagrat, Sultan Alpaslan, Gürcistan, Selçuklular, Anadolu.