Bahattin ÇELİK

Hatice TOSYAGÜLÜ ÇELİK

Gül GÜLER

Mustafa GÜLER

Şanlıurfa Merkez ilçesi sınırları içerisinde Tek Tek Dağları bölgesinde 2013 yılından bu yana Neolitik dönem ve öncesi ile ilgili yüzey araştırması yapılmaktadır. Yüzey araştırmalarına 2019 yılında da devam edilmiş, Neolitik dönem ve diğer dönemlere ait merkezler ve tuzak alanları tespit edilmiştir. 2019 yılı araştırmalarımız, genel olarak Şanlıurfa'nın güneydoğusunda, yaklaşık 50 km ile 80 km mesafelerde bulunan Tek Tek Dağları bölgesinde gerçekleştirilmiştir. Bu bölge, kayalık bir bölge olup daha çok yüksek platoların yer aldığı bir bölgedir. Yabani fıstık ağaçlarının bol miktarda bulunduğu Tek Tek Dağları bölgesinde, şu anda çok nadir de olsa geçmiş dönemlerde olduğu gibi ceylan popülâsyonu bulunmaktadır. Prehistorik dönemlerden itibaren bölgede çok yoğun bir iskân söz konusu olmuştur. Özellikle, Neolitik dönem ve sonrasında bu yoğun iskân kendisini yamaç yerleşimleri ile göstermektedir. Yapılan çalışmalarda, bölgede 2013 yılından bu yana 60 yamaç yerleşimi tespit edilmiştir. İlk kez Neolitik dönemde yapılmış olduğu ve daha sonraki dönemlerde de kullanıldığını düşündüğümüz tuzak alanları, 2019 yılı araştırmalarımızın ana konusunu oluşturmuştur. 2019 yılında yapılan araştırmalar sonucunda 8 tuzak alanı tespit edilmiştir. Tuzak alanlarının bazıları, Karahan Tepe ve Harbetsuvan Tepesi Neolitik merkezlerinin güneyinde, doğusunda ve kuzeyinde bulunmuştur. Bunun dışında 2019 yılında Geç Roma ve Erken Bizans dönemine ait pek çok yerleşim de tespit edilmiştir. 2019 yılı araştırmalarımız Neolitik merkezler ile tuzak alanları ve yamaç yerleşimleri arasındaki ilişkileri bir kez daha ortaya çıkarmıştır. 

Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, Neolitik Dönem, Tuzak Alanları, Yamaç Yerleşimleri, Karahan Tepe, Harbetsuvan Tepesi, Tek Tek Dağları.