AHMET ATALAY
Abdullah Kürşad AKBULUT
Kültürel kurumların arkasında önemli ölçüde geleneksel bir birikim, yasa örf, adet, maddi ve manevi dayanaklar vardır. Aile, devlet, eğitim, din, sanat, ordu ve spor bu kurumların başında gelir. Osmanlı yaşam tarzı hayatın tüm alanlarına hükmettiği gibi spora da yön vermiştir. Bu sporların başında da bir yaşam tarzı olan okçuluk gelmektedir. Osmanlı yaşam ve savaş kültürü ile inançların belirlediği sınırlar içinde gelişen sportif bir uygulama olan okçuluğun beynelmilel gelişimi yeni yaklaşımları kaçınılmaz kılmıştır. Dönemin koşulları ve padişahların yaklaşımları ile nesnel bir uygulama alanına dönüşen okçuluğun gelişmesi daha organize bir yapı ile mümkün olmuştur. Osmanlı ve Türk spor teşkilatının temelini oluşturan ‘Tekkeler’ bu organize yapının temel taşıdır. Sportif yapı kadar kültürel yapının da gelişmesine hizmet eden tekkeler sadece birer sporcu eğitim merkezi değildiler. Zira sportif gelişiminin yanı s ıra tekkeler dini eğitim de veren kurumlardı. Ve bu kurumlar sporcular tarafından kutsal sayılır, buralara abdestsiz ve içkili bir şekilde girilmez, ilişkiler de belli bir düzen nezaretinde yürürdü. Örneğin, eğitmenlere saygısızlık edilmez, elde edilen başarılar ile de böbürlenilmezdi. Bireyin kişilik ve ahlaki gelişimi de her şeyden önce gelirdi. Osmanlı ve Türk spor te şkilat yapısının temelleri bu tekkeler sayesinde atılmıştır. Dönemin şartları göz önüne alındığında, sporcusundan, idarecisine ve eğitmenlerine kadar hiyerarşik yapının en ayrıntılı şekli ortaya çıkmıştır. Gerek himaye, gerek sportif eğitim ve gerekse de kişilik ve karakter gelişimi açısından Osmanlı kültür ve İslam yaşayışının tüm yansımaları bu sportif örgütlenmeler de açıkça görülebilmektedir. Çağın çok çok ilerisini görebilen teşkilatlanma anlayışı ile Osmanlı, dönemine spor alanında da damgasını vurmuş, en asil Türk sporlarından olan okçuluğun günümüz seviyelerine ulaşmasına büyük katkılar sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı yaşam tarzının bir parçası olan okçuluğun önemine değinerek, bir sportif uygulamaya dönüşmesinde çağın çok ilerisinde bir yapılanma olan okçular tekkesinin kurumsal yapısını, yerini ve işlevini ortaya koymaktır.
Anahtar Kelimeler: Okçuluk, Osmanlıda Okçuluk, Okçuluk Sporu, Okçular Tekkesi