Vakhtang INAURI

Makalede Şio Aragvisspireli'nin "Kırık Kalp" adlı romanında, tür özgünlüğü, masal ve edebi biçimlerin sanatsal sentezi, aşk ve sanat arasındaki ilişki, düzyazı pasajları, bölümler ve sanatsal mekân, masalsı bir görünümle tasviri incelenmiştir.

Yazarın romandaki yazım tarzı, sanatsal ve psikolojik anlatımı, karakter tasvirlerinin özgünlüğü incelenmiş, karakterlerin ruh halleri ve duyguların mecazi yorumlanması kaydedilmiştir. Bu yöntemle oluşturulan masalsı, gerçekçi ve romantik görüntüler, görsel ve ruhsal dünyalar karakterize edilmiştir.

Makhare Okromçedeli adlı kişinin yarattığı müzik çanının sanatsal sembolizmi ve romanın olay örgüsünün gelişiminden bitişine kadar olan sanatsal işlevi analiz edilmiş eserin ideolojik, masalsı ve fantastik eğilimleri gösterilmiştir.

Romanın yapısı incelendiğinde içinde yer alan birçok masal nedeniyle kompozisyon açısından benzersizliği tespit edilmiştir. Örneğin: ormandaki çobanların anlattığı “Kaz Çobanı” masalı ve diğer masallar tamamen farklı olan kısa öyküleri temsil etmekteler. Romanın yedi bölümü Eteri ve Mahare'nin aşkını anlatan ana fikirle birbirine bağlıdır. Burada, daha önce kısa öykülerin büyük bir ustası olarak tanıdığımız Şio Aragvisspireli'nin yüksek düzeydeki sanatsal anlatımıına sahip olduğu tam anlamıyla sergilenmiştir.

Eserde tasvir edilen sanatsal mekân genel olarak feodal dönemde kralın yaşadığı bir ülkedir. Ancak romanda yazar tarafından gerekli görülmediği için olayın geçtiği zaman belirtilmiş değildir. 

Şio Aragvisspireli roman boyunca güçlü aşk duygusunu vurgulamış, romantik kılığında sadece Mahare'nin değil, Eteri, Kral Nadir ve Marehi'nin karakterini de yansıtmıştır. Romanda bu karakterler romantikleştirilmiş ve yüceltilmiştir. Bu bakımdan Mahare'nin imajı daha merak çekici olmuştur.

Romanda başka karakterler olan Kuyumcu Katsia Batoni, Gadia ve diğerleri de ilginç bir şekilde tasvir edilimiştir. Kral Nadir'in imajı biraz morali bozuk, kişiliği tam olmayan, kararsız bir zat olarak gösterilmiştir.

Eser, iyiyle kötünün özelliklerini, edebi masal gelenekleri ile halk masalları arasındaki farkı yansıtır.

Eserdeki mantık ve gerçeklerin karşılaştırılması sonuçlarına dayanan Şio Aragvisspireli'nin “Kırık Kalp” adlı eseri, 20. yüzyıl Gürcü edebiyatının ilk masalımsı romanıdır.

Anahtar kelimeler: masal, çan, Eteri, Nadira, İrema