Şamil BALCI
Bektaş BULUT
Avrasya Ekonomik Birliği (AEB), üye ülkeler arasında malların, hizmetlerin, sermayenin ve emeğin serbest dolaşımını teşvik eden ve düzenleyen bir kuruluştur. Bu ekonomik birlik, üyeler arasındaki ticarette mevcut gümrük vergileri, eş etkili vergiler ve tarifelerin kaldırıldığı ve ayrıca birlik dışındaki üçüncü ülkelere yönelik olarak da ortak bir gümrük tarifesinin uygulandığı bir ekonomik entegrasyon biçimidir. Avrasya Ekonomik Birliği, özellikle eski Sovyet ülkeleri arasındaki ekonomik iş birliğini ve entegrasyonu teşvik etmek, üye ülkeler arasındaki serbest ticareti artırmak amacıyla kuruldu. Bu büyük ekonomik organizasyonun, üye ülkeler için çeşitli fırsatlar ve zorluklar sunduğunu söyleyebiliriz. Ülkelerin ekonomik yapısı, gelişmişlik düzeyi gibi farklı dinamikler, birliğin üye ülkeler üzerindeki etkilerini farklılaştırabilir. Bu nedenle, birliğin üye ülkeler üzerindeki etkilerini değerlendirmek, ülkelerin ekonomi politikaları için büyük bir öneme sahiptir.
Bu doğrultuda araştırmanın amacı 2013-2022 yılları arasında Avrasya Ekonomik Birliğinin Kırgızistan’a hangi yönde (olumlu ya da olumsuz) yansımaları olduğunu incelemek, GSYH, kişi başına düşen milli gelir, enflasyon oranı, büyüme oranı, dış ticaret dengesi göstergeleri açısından değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak Kırgızistan'ın ekonomik göstergelerinin pandemi dönemi dışında genel olarak istikrarlı olduğunu göstermektedir. Ancak, diğer üye ülkelerle karşılaştırıldığında, Kırgızistan'ın ekonomik büyüme hızının düşük olduğu ve kişi başına düşen milli gelir seviyesinin diğer ülkelere göre daha düşük olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, Kırgızistan'ın dış ticaret dengesinin sürekli bir açık verdiği ve özellikle son yıllarda bu açığın arttığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kırgızistan Ekonomisi, Avrasya Ekonomik Birliği, Kırgızistan Ticaret İlişkileri, Gümrük Birliği, Avrasya Ekonomik Birliğinin Kırgızistan’a Etkileri