Ali Rıza SAVAŞ
Ahmet Hikmet ZABUN
Fransız İhtilali ile ortaya çıkan ve sonrasında dünyanın önemli bir bölümünü etkileyen milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti'ni de etkilemiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nde milliyetçilik hareketi ulus-devlet bilinci olarak kendini göstermiştir. "Türk" ve "millet" kavramlarına yapılan vurgu bu anlamda milliyetçilik göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Cumhuriyet dönemi Türk siyasal hayatında birçok parti kurulmuş ve yönetime talip olmuştur. Bu partiler belirli toplumsal kesimlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkmış ve genelde bir ideolojik hareketin de temsilcileri konumunda olmuşlardır. Sol, sağ, liberal, din ve milliyet temelli siyasal partiler siyasal faaliyetler yürütmüşlerdir. Bu çalışmada çok partili demokratik hayatta Türk milliyetçiliğini hareket noktası olarak kabul eden ya da toplumsal kesimlerce Türk milliyetçiliği bağlamında konumlandırılan partilere ve partileşme sürecine ilişkin tarihsel akış ve karşılaştırmalara yer verilmektedir. İlk olarak, milliyetçilik kavramının ortaya çıkışı, tanımları ve Türkiye'deki milliyetçi hareketlerin teorik çerçevesi ele alınmaktadır. Kavramın çeşitli tanımları yapılmakta ve kökenine ilişkin farklı değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu bağlamda milliyetçiliğin vatandaşlık, vatanseverlik, etnikçilik, yabancı düşmanlığı, şovenizm gibi kavramlarla ilişkili olarak zenginleştiği vurgulanmakta, Almanya, İngiltere veya Fransa'nın milliyetçiliğin beşiği olduğu görüşlerine yer verilmektedir. Bu doğrultuda CMKP, MHP, BBP ve İYİ Parti’nin tarihsel gelişim süreçlerine yer verildikten sonra analiz ve karşılaştırmalar yapılmıştır. Değerlendirme aşamasında ise Türkiye'de milliyetçilik vurgusuyla öne çıkan partiler ile milliyetçi olarak algılanan partilere ilişkin karşılaştırma ve değerlendirmeler yapılıyor. Milliyetçiliğin önemli bir oy potansiyeline sahip olduğu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde her dönem temsil edilme olanağına sahip olduğu ve yüzde yirmi oy potansiyeline sahip olduğu değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Türkçülük, Millet, Milliyetçilik, Siyasi Partiler, Türk Siyasal Hayatı