Şerife Burcu KAYA

Ümit Ünsal KAYA

Yakup BULUT

Türklüğün hayatta kalma mücadelesi olarak da nitelenebilecek Milli Mücadele neticesi Türk milleti çok zor şartlar altında kalsa bile bir karış toprağı uğruna nelere göğüs gerebileceğini tüm dünyaya göstermiştir. Milli mücadele döneminde düzenli ordunun yokluğunda vatanın birliğinin korunması için bri takım vatanperver oluşumların ortaya çıktığını görmekteyiz. Kuvâ-yi Milliye olarak adlandırılan bu oluşumlar işgal altındaki vatan topraklarını milli duygularından güç alarak, vatanın bağımsızlığı için işgal kuvvetlerine karşı bir araya gelmiş gönüllü milis birlikler anlamına gelmektedir. Milli Mücadele döneminde Türk halkı bölge bölge bağımsızlık hareketini desteklemiştir. Bu süreçte Eskişehir, Akşehir ve Afyonkarahisar gibi Milli Mücadelede stratejik şehirlere olan yakınlığı ile bilinen Afyonkarahisar’ın Bayat ilçesi bağımsızlık yolunda verdiği mücadelesinde Yunan ordusunun işgal girişimlerine maruz kalmıştır. Bayat konumu itibariyle Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz’da doğrudan sıcak noktada bulunmamasına rağmen milli mücadele için gerekli askeri hizmetlerin, Tekâlif-i Milliye emirlerinin uygulandığı bir yerleşim yeri olmuştur. Tarih sayfalarında yeteri kadar söz edilmeyen Yarbay Arif Bey İstanbul Hükümetinin kendisi hakkında çıkartmış olduğu yakalama emri neticesi memleketi Bayat’a gelerek Orta Anadolu bölgesinde Kuvâ-yi Milliye hareketine destek vermiş ve yakın çevrede ortaya çıkan isyanların bastırılmasında etkin rol oynamıştır.  Yarbay Arif Bey’in bu süreçte gerçekleştirdiği önemli çalışmasından birisi de çevresinde bulunan milis güçleri kendi komutası altında birleştirmesi ve Karakeçili Milli Alayını kurup milli mücadele için önemli bir destek kuvveti oluşturmasıdır. Bu önemli olaylara şahitlik eden Afyonkarahisar’ın Bayat ilçesinin Milli Mücadele yıllarında cereyan eden olayları arşiv belgelerine, hatıratlar, araştırmalar ve süreli yayınlardaki bilgilerden yararlanarak oluşturulan çalışmada, Türk bağımsızlığının mahalli ve millî değerlerinin anlaşılmasına tarihî bir katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bayat, Milli Mücadele Dönemi, Yarbay Arif Bey, Kaymakam Arif Bey, Karakeçili Milli Alayı