Davit BİDZİNASHVİLİ
Son zamanlarda, COVID-19 salgını dünya genelindeki yeni gerçekliğimizin bir parçası haline gelmiştir. Her gün gerek hükümet, gerekse çeşitli kuruluşlar tarafından yapılan yeni müdahale önlemleri ile eylemlere tanık olduk. Bu durum ise yeni gerçeklikler ile zorlukları ortaya koydu.
1. Dünya Savaşı'ndan günümüze kadar dünya, böylesine zorlu ve etkili bir meydan okumayla karşı karşıya kalmamıştır. Salgın, Gürcistan’ın dış borcunu zorunlu olarak hızla artırma sürecine sokmuştur ve durumun ne kadar süreceği tam belli değildir. Ayrıca, salgınla mücadele etmede kullanılacak aşının ne kadar etkili olacağı ve insanlığın bu zorluğun üstesinden nasıl geleceği bilinmemektedir. Mücadelede ekstra çaba gerektiren Covid-19 ile yaşamak zorundayız. Bu durumda halk ve işletmeler de mücadelede aktif rol alması elzemdir. Toplumun buna hazırlıklı olması gerekiyor. Denilebilir ki, hiçbir ülke kendi imkânları ile tek başına başarılı olamaz. Özellikle küçük bir ülke olan Gürcistan gibi ülkeler söz konusu küresel durumda ortaklarının yardım ve desteğine ihtiyaç duymaktadır.
Bir ülkenin dış borcu, bir ülkenin ticari bankalar, hükümetler veya uluslararası finans kurumları dahil olmak üzere yabancı kuruluşlardan ödünç aldığı devlet borcundan oluşur. Kural olarak, devlet kuruluşları belirlenen hedeflere ulaşmak için gerekli kaynaklara sahip olmadığında başka ülkelerin finansal desteğine ihtiyaç duyup borç alırlar. Hemen hemen her ülkenin dış borcu vardır. Bu normal bir durum olup aynı zamanda ekonominin önemli bir parçasıdır ve borç alınan paranın aynı para biriminde geri ödenmesi gerekir.
Dış borç, ülkenin üretimini genişletmesine ve ekonomisini canlandırmasına olanak tanır; ancak devlet ödeyemeyeceğinden fazlasını borç almamalıdır.
Ülkenin ihtiyacına göre ne kadar dış borç aldığı, dış borç GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) ile karşılaştırılır. Ülkenin ne kadar akıllıca dış borç aldığını değerlendirmek için dış borç GSYİH ile karşılaştırılır. Uluslararası Para Fakfı (IMF), ülkelerin dış borçlarını denetleyen kuruluşlardan biridir. Dünya Bankası ayrıca ülkelerin dış borç istatistiklerine ilişkin üç aylık raporlar yayınlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: pandemi, enflasyon, kriz, yeniden yapılandırma, dış borç, özkaynak.