Fidan UĞUR ÇERİKAN

Gürcü milletinin anavatanı ve Kafkasların önemli ülkelerinden biri olan Gürcistan, burada toplu şekilde bulunan Borçalı Türklerinin ve 1944 yılında sürgüne mahkûm edilmiş Ahıska Türklerinin de ata yurdu olarak bilinir. Günümüzde bu coğrafyada 400 bin civarında Türk varlığı yaşamını sürdürmektedir ve resmiyette Gürcistan Azerbaycanlıları adlandırılan bu toplum, kendilerine Türk veya Borçalı Türkleri yahut Karapapak Türkleri demektedirler. Gürcistan'da Türkçenin, Azerbaycan Türk edebiyatının, kültürünün zengin gelenekleri teyit edildiği gibi, İslam eğitiminin ve Azerbaycan Türkçesinde modern okullaşmanın da zengin tarihi vardır. Borçalı Türklerinin eğitim-öğretim mirasının kökleri sözlü halk edebiyatına yansıyan etno-halk pedagojisine dayanmaktadır. Yörenin kendine özgü folklor ürünlerinde vatan, memleket sevgisi, doğruluk, hayırseverlik, helallik, mertlik, anne-babaya saygı gibi necip ahlaksal-eğitsel motifler karşımıza çıkar ve bu materyaller etnopedagoji, halk pedagojisi ve halk didaktiği kapsamında da önem arz eder. Makalede; etnopedagoji ve halk pedagojisi kavramlarına kuramsal açıklık getirilmesine müteakiben Gürcistan Türklerinin sözlü halk edebiyatındaki etnopedagoji malzemeler incelenmekte olup, bölgenin çocuk folkloru ürünleri etnopedagoji kaynağı olarak araştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Borçalı, etnopedagoji, Gürcistan'daki Azerbaycan Türkleri, halk edebiyatı