Doğan AKBULUT

Sanatın sonu ile ilgili olarak hiç kimsenin cesaretle söyleyemediği ancak kimi zaman üstü kapalı ya da ima yolu ile de olsa söylenen düşünceler, akıllara bazı sorular getiriyor. İnsanın kendini var etme çabası olarak sanatın sona erdiği, ya da ereceği düşüncesi kulağa hoş gelmeyen bir kehanettir. Bu kapsamda ortaya atılan düşünceler hangi temellere dayanılarak söylenmiş düşüncelerdir? Sanatın sonu düşüncesinin ilk başta akla getirdiği soru acaba gerçekten insanla yaşıt olan sanat sona erme aşamasına mı geldi, ya da sanatın sonu düşüncesi kehanetten öte bir gerçek midir? Bu türden sorular, sanatın gelişim süreci hesaplandığında, ilk kez sorulan sorular değildir. Her ne zaman insanlık özellikle teknolojik yeniliklerin karşısında bir bocalama yaşamışsa, kendini yeniden tanımlamak zorunda kalan sanat böylesi derin kimlik bunalımlarına girmiştir. Yukarıdaki sorulara tatmin edici yanıtlar verebilmek için günümüz dünyasının yaslandığı postmodern algıyı iyi bilmek gerekir. Buna bağlı olarak gelişen yeni dünya tasarımında insanın nasıl bir biçimde işlendiği, hangi konumda görüldüğü, kültürel yapı içerisinde kendisine hangi rolün biçildiği gibi saptamalar önemlidir. Ayrıca teknolojik gelişmeler, teknik yenilikler, araçların getirdiği dönüşümlerin yanında hem kurumsal hem de kurum dışı sanal etkinliklerinin izlediği yol ve uyguladıkları yöntemler de hesaba katılmalıdır. Herhangi bir şeyin bittiğini, öldüğünü ya da doğduğunu, yeniden dirildiğini söylemek kolay değildir. Bu açıdan bu makalede, sanatın geçmiş dönemlerdeki özerk, özgün ve en önemlisi seçkinci olarak kabul edildiği düşünce kalıplarıyla bağlantı kurularak, postmodern dünyanın kültürel, sosyal ve ekonomik yapısı, teknolojinin zorladığı son derece geniş sınırlar ve sanatın üretim biçimleri ile işlevleri göz önünde tutularak yukarıdaki sorulara kuramsal olarak yanıtlar aranmıştır. Tartışmanın sonucunda ortaya konulan çıkarım sanatın geleceğini belirleyecek olan en önemli unsurun, daha önceki dönemlerde olduğu gibi, insan olduğu ve sanatçıların takınacakları tavırların sonucu belirleyeceği yönünde olmuştur.

Anahtar Sözcükler: Sanatın Ölümü, Postmodernizm, Teknoloji, Özgünlük, Sanatın Geleceği