Levent ÖZER
Attila ÖZDEK
Bu çalışma Kırgızistan/Bişkek örneği üzerinden yurt dışında yaşayan Türk ve Türk kökenli ortaokul öğrencilerinin bağlama/saz eğitimi yoluyla edinebilecekleri kültürel kazanımların tespit edilebilmesini amaçlayan betimsel ve nitel boyutlu bir araştırmadır. Araştırma yöntemi olarak “Durum Çalışması” (Case Study) ana başlığı altında “Programın Etkilerine Dayalı Durum Çalışması” (Program Effects Case Studies) ve “Kritik Olay Durum Çalışmaları” (Critical Instance Case Studies) araştırma yöntem ve teknikleri tercih edilmiştir. Çalışma için seçilen öğrencilerin yaş, fiziksel yeterlilik ve müzikal yetenek olarak birbirlerine yakın özellikler göstermesine dikkat edilmiştir. Bu öğrenciler için (dokuz öğrenci) uzman görüş ve onayları alınarak 15 hafta 30 saatlik özel bir repertuvar oluşturulmuştur. Oluşturulan bu özel repertuvarda çalışmanın amacına uygun olarak Türk kültürüne ait öğeleri içerisinde barındıran, farklı yörelere ait hikâyeleri olan ve mümkünse halk oyunları ile ilişkili ezgiler tercih edilmiştir. Ezgiler usul ve ses genlikleri yönünden öğrencilerin seviyelerine uygun olarak seçilmiştir. Özel olarak oluşturulmuş repertuvarla yürütülen bağlama/saz eğitiminin bu öğrencilerin kültürel kazanımlarına ne boyutlarda etki ettiğinin ortaya konulabilmesi için eğitim öncesi/sonrası durumları hakkında sosyal çevreleri olarak ifade edilen aileleri, sınıf arkadaşları, öğretmenleri, idarecileri ve ayrıca da kendileri ile açık uçlu görüşme sorularından oluşan formlar yardımıyla görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonrasında elde edilen nitel verilerin çözümlenmesinde, öğrencilerin kültürel kazanımlarının eğitimden önceki ve sonraki durumları arasındaki fark, karşılaştırma analizi yöntemi ile belirlenerek elde edilen bulgular yorumlanmıştır. Bu bulgulara göre özetle, çalışmaya katılan öğrencilerin çalışma öncesi durumlarına kıyasla Türk kültürüne özgü değerleri benimseyerek daha fazlasını öğrenmeye istekli oldukları ve öğrendikleri bilgileri sosyal çevreleri ile de paylaştıkları görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Müzik Eğitimi, Çalgı Eğitimi, Bağlama, Saz, Kültürel Kimlik, Yurt dışında Müzik Eğitimi, Türk Halk Müziği.