Tamar GOGOLADZE

Tanınmış Gürcü şairi Galaktion Tabidze'nin şiiri (1892-1959) “Lurji Tskhenebi” (Mavi Atlar) 1915'ten önce yazılmış ve 1916'da “Cisperi Kanzebi” (Mavi Boynuzlar) dergisinde yayınlanmıştır.  Bu şiir en başından beri geniş bir okuyucu çemberi ve edebiyat eleştirmenlerin şu manada dikkatini çekti: "Mavi atların" sembolizminde ima edilen modernist şair arasında bu fikir nasıl ortaya çıktı? Makalede XX yüzyılın başlarında ünlü şairin düşüncelerinde modernist kültürolojik fikirleri ile yeni imgelerin nasıl olgunlaştığını irdelemek amaçlanmıştır.

"Mavi Atlar" şiirinde renk ve hız, özlem ve ölüme yaklaşma hissi birleşik olarak tasfir edilmiştir. Bu unsurlar sanatsal bir sözcükle aktarılan gerçekliğin açıklanamayan, tuhaf bir yansımasında kişiselleşmiştir. Mavi renk 1903'te “Mavi At” resmini yaratan sanatçı Franz Marc'ın (1880-1916) dikkatini çekti  ve 1911'de Münih'teki Vasily Kandinsky (1866-1944) ile birlikte "Mavi Süvari" dışavurumculuğu temsilcilerinden oluşan yaratıcı bir birlik kurdu. Birliğin  asıl amacı "akademinin fosilleşmiş geleneklerinden" kurtulmaktı. Dernek, tüm sanat türlerinde bir tür şiir anlayışını sağlamaya çalıştı.

G. Tabidze, sanatçıların çalışmalarını ve V. Kandinsky'nin teorik ideolojisini de biliyordu. Bu tarza ilk kez dikkat çeken tanınmış Gürcü edebiyat eleştirmeni olan R. Siradze’dir. Bu makalede sadece G. Tabidze'nin "Mavi Atlar" şiirinden hareketle katkıda bulunan teorik ve sanat anlayışı incelenmiştir. İlk izlenimler Gürcü sanatçı Lado Gudiashvili’nin “Şair Galaktion Tabidze ve Mavi Atlar” (1919) adlı resmine dayalı olarak vücut bulmaktadır.

Konu üzerinde çalışırken karşılaştırmalı-tipolojik, eleştirel, paradigmatik gibi teorik bir metodoloji kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: GalaktionTabidze, kültürel çalışmalar, mavi, “Mavi atlar”, F.Mark, V. Kandinsky.