Dilek ÇOŞAN

Yılmaz SEÇİM

Etnik çeşitlilik toplumların zenginliğini ve farklılığını göstermektedir. Türkiye farklı pek çok etnik yapıyı bünyesinde bulundurmaktadır. Bu etnik yapılar kültürel anlamda Türkiye’nin önemli bir konuma gelmesini sağlamıştır. Türkiye’de yaşayan önemli etnik unsurlardan bir tanesi de Lazlardır. Bu çalışma Karadeniz bölgesinde yaşayan Lazların mutfak kültürü ve geleneklerini ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışma sonucunda unutulma tehlikesi bulunan Laz etnik kültürünün kayıt altına alınması ve yaşatılabilmesi temel amaç olarak benimsenmiştir. Araştırmanın örneklemini Rize, Trabzon ve Artvin’de yaşayan ve Laz kökenli olan 8 kişi oluşturmaktadır. Görüşme yapılan kişilerin kesinlikle hiçbir dejenerasyona uğramamış hala kültürünü yaşayan ve gönüllü kişilerden oluşturulmasına dikkat edilmiştir. Bu nedenle hala Lazca konuşabilen ve özel gün etkinliklerini devam ettiren kişilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Verilerin toplanmasında yarı biçimsel mülakat tekniği kullanılmıştır. Görüşme sonucunda kaynak kişilerin gelenekleri, Laz dili ve yöresel yemekleri hakkında sorular sorulmuştur. Sorulara verilen cevaplara farklı sorular sorularak derinlemesine analiz yapılmıştır. Görüşme sonucunda elde edilen veriler kayıt altına alınmıştır. Yapılan çalışma sonucunda farklı gelenek ve göreneklere sahip olmalarının yanı sıra pek çok yemek çeşitliliğine sahip oldukları ve büyük bir bölümünün hala evlerde yapılmaya devam edildiği görülmüştür. Laz mutfak kültürünün Karadeniz bölgesinde etkin olarak mutfak kültürüne katkıda bulunduğu net bir şekilde görülmektedir. Ancak Laz toplumun üzerine yapılan çalışmaların az olması literatür bilgi toplanmasında problem oluşturmuştur.  

Anahtar Kelimeler: Etnik mutfak, Karadeniz mutfak kültürü, Kültür, Laz, Laz mutfak kültürü