Özlem TUNA
N.Serap VURUR
İbrahim KILIÇ
Klasik olarak yatırımlarda getiri, likidite ve güvence olmak üzere üç parametre dikkate alınmaktadır. Ancak sorumlu yatırımlar parasal veya finansal amacın yanında klasik yatırım kavramına dördüncü bir parametreyi de -çevresel, sosyal ve kurumsal yönetimi (ÇSKY)- eklemektedir. Bu bilgi ışığında çalışmayla İSO 500’de yer alan Türk işletmelerinin yatırımlarını, klasik yatırım uygulamalarından farklı bir boyuta taşıyıp taşımadıkları sorgulanmak istenmiştir. Bu doğrultuda araştırmaya konu olan işletmelerin, yatırım kararlarında çevresel etkileri minimize etme, sosyal performansı artırma ve kurumsal yönetim ilkelerine duyarlı olma düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu işletmeleri sorumlu yatırım uygulamalarına yönelten itici güçler ve engellerin neler olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçlarla İSO 500’de yer alan, çoğunluğu büyük ölçekli 333 işletme ile anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anketlerden elde edilen veriler çalışmanın ana taslağına göre frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, korelasyon ve regresyon gibi istatistiksel analizlere tabi tutulmuştur. Analizler sonucunda, işletmelerin sorumlu yatırım uygulamalarına olumlu yaklaştıkları ve bu konudaki en önemli engeli maliyet artışı olarak gördükleri belirlenmiştir. İşletmeler kendilerini sorumlu yatırım yapmaya iten güçleri ise müşteri beklentileri, reklam ve medya olarak belirtmişlerdir. Ayrıca, sorumlu yatırım yapmaya iten güçlerin etki düzeyi ile sorumlu yatırım uygulamaları arasında kuvvetli, pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucunda politika sahibi olmanın ve itici güçlerin sorumlu yatırım uygulamalarını etkilediği; farklı sektörlerde yer alma ve faaliyet süresininse sorumlu yatırım uygulamaları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sorumlu yatırım, sürdürülebilirlik, çevreci uygulamalar, sosyal uygulamalar, kurumsal yönetim.