Önder GÜLER

1220’li yıllardan sonra Asya ve Ön Asya’yı sarsan Moğol istilasının ortaya çıkardığı yeni siyasi oluşumlardan biri de Altın Orda İmparatorluğudur. Volga kıyılarındaki Bulgar Türklerini, Güney Rusya bozkırlarındaki Kıpçakları, Hazarları, Slavları, Harezm, Hazar bölgesindeki vilayetler ve Kafkas memleketleri de dahil olmak üzere kurulan bu büyük imparatorluğun başında, Cengiz’in torunu ve Cuci’nin oğlu Batu Han bulunuyordu. Nitekim 1257’de tahta Batu Han’ın kardeşi Berke Han geçecek ve İslamiyet’i kabul ederek, bu anlamda Altın Orda Devleti’ne katkı sağlayan hem siyasi hem ekonomik olarak önemli ittifaklar yapacaktı. Ayrıca bir taraftan Çağatay prensleriyle diğer taraftan da İlhanlı hükümdarı Hülagü ile uzun mücadelelere girişecek, diğer taraftan da İran Moğolları ile Suriye’de ağır bir mücadele halinde bulunan Mısır-Suriye Memluk imparatorluğu ile, Sultan Baybars zamanından başlayarak, diplomatik münasebetler kuracaktı. Bu bakımdan biz de bu çalışmamızda Altın Orda Devleti’nin devletleşme sürecinde ortaya koyduğu diplomatik bazı ilişkileri inceleye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler: Altın Orda, Ruslar, Memluklular, Selçuklular, Bizans.