Bahattin ÇELİK

Kaya TOLON

Tuzak alanları, Türkiye’de yapılan arkeolojik çalışmalarda fazla araştırılmamış olan bir konudur. Şanlıurfa il merkezinde bulunan Tektek dağları ve çevresinde 2013 yılından bu yana yapılan yüzey araştırmalarında çok sayıda tuzak alanı tespit edilmiştir. Şimdiye kadar yaklaşık 13 adet tuzak alanı tespit edilmiş olup her birinin alanı yaklaşık 10-100 dekar genişliktedir. Bu tuzak alanlarının etrafı büyük yassı taş bloklarla çevrelenmiş, bu taş bloklar balık pulu tarzında ardı ardına gelecek şekilde sıralanmışlardır. Tuzak alanlarının genellikle bölgede yoğun olarak görülen ceylanları avlamak için yapılmış oldukları düşünülmektedir. Her dönemde kullanılmış olduğu düşünülen tuzak alanlarının etrafında yamaç yerleşimleri bulunmaktadır. Yamaç yerleşimlerinin yüzeyinde yapılan araştırmalarda, bu yerleşimlerin Neolitik, Kalkolitik, Tunç çağları, Demir çağları Hellenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemleri boyunca kullanılmış olduğu ele geçen buluntulardan anlaşılmaktadır. Ayrıca, tuzak alanlarının yakınlarında içinde “T” şeklinde dikilitaşlar barındıran kült merkezleri de bulunmaktadır. Harbetsuvan Tepesi, Karahan Tepe ve Kurt Tepesi gibi kült merkezlerinin etrafında çok sayıda büyük boyutlarda tuzak alanları tespit edilmiştir. Bu çalışmada, 2013 yılından 2017 yılına kadar yapılmış olan yüzey araştırmalarında tespit edilmiş tuzak alanlarının tümü birlikte değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler: Tuzak Alanı, Ceylan Tuzakları, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem, Harbetsuvan Tepesi, Kurt Tepesi, Şanlıurfa.