Hanzade GÜZELOĞLU

Bilindiği gibi, Klasik şiirin söyleyiş güzelliği redifte de yatmaktadır. Şair tarafından bulunan redif etkileyici, çarpıcı ve şiirde anlam eksenini oluşturacak güzellikte olmalıdır. Hayâlî Divanında arkaik kelime sayılan “tapşurdum” redifiyle yazılmış iki gazeli bulunmaktadır. Bir Divan mecmuası taranarak edebiyat dünyasına tanıtılan Hayâlî’ye ait şiirler arasında “tapşurdum” redifli bir gazeli daha eklenerek toplam bu redifle şairin üç gazeli vardır. Çağdaşı olan Bâkî’de de bu redifle yazılmış bir gazel vardır. Bâkî ve Hayâlî, Klasik Türk edebiyatının XVI. yy.’da yaşamış iki önemli şairidir. İkisi de yazdıkları şiirlerin yanı sıra kendi dönemlerinden başlamak üzere diğer Türk şairlerine olan etkileri bakımından da önemli iki şahsiyettir. Bu çalışmada Hayâlî’nin “tapşurdum” redifli üç gazeli ve Bâkî’nin aynı redifli bir gazeli, kafiye, kelime kadrosu, konu, şiirde ses ve anlam güzelliğini oluşturan unsurlar bakımından incelenmeye çalışılacaktır. Ortak redif, kafiye, vezin ve konu bakımından yazılan bu gazeller arasındaki benzerlik ve farklılıklar üzerinden iki şairin de söyleyiş özellikleri tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar kelimeler: Hayâlî, Bâkî, gazel, “tapşurdum” redifli gazeller