D.A. KORKMASOVA
(Djana Anatolyevna KORKMASOVA)
1909-1910 yıllarında İstanbul'da yayınlanan haftalık "İstanbul Haberleri"/ STAMBULSKİYE NOVOSTİ resimli gazetesi Rus- Türk basınının ilk örneğiydi. Gerçekleşen Jön Türk Devrimi'nden sonra, Rusya’da Osmanlı İmparatorluğu’ndaki olaylara ilgi artamaya başladı ve bu durum yayının bilinirliğini arttırdı. Yayıncıların temel amacı, Rusya ve Türkiye arasındaki kültürel ve ekonomik ilişkilerin karşılıklı olarak geliştirilmesini sağlamaktı. Sadece Rus dilinde yayınlanan gazete; Türkiye, Rusya, B ulgaristan ve birkaç Batı Avrupa ülkesinde dağıtılıyordu. Haftada bir çıkan gazete, 1000 nüsha dolaşımıyla, Batı Avrupa ve Rus basında olumlu e leştiriler aldı. Gazete, o zamanların dergi formatlarına benziyordu ve – her s ayıda 16 sayfa vardı. Her gazetede kesinlikle çok sayıda kaliteli resimler vardı. Gazete ilk ve tek Rus matbaası olan Konstantinopol’de basılıyordu. 23 Ekim 1909 tarihinden 4 Haziran 1910’a kadar yayınlann gazete toplamda 33 sayı çıktı. Gazetenin yayın kurulunda bazı Türk politikacılar ve tanınmış kişiler, Rus ve Kafkas aydınlarının temsilcileri bulunuyordu. Gazetenin sorumlu müdürü, Jön Türk çevrelerinden, daha evvel çıkmış bazı Jön Türk gazetelerinin de yayıncısı olan Ahmed Cevad idi. XX yüzyılın başında Rusya'nın önemli, sosyal, kamu ve siyasi figürü bir Rus vatandaşı Celaleddin Korkmasov (1877-1937) gazetenin editörlüğünü yapıyordu. Gazete içeriği başlıca, ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel konulardan oluşmaktaydı. Gazete y ayınları, birçok ünlü Türk gazeteci, yazar ve şairler ile yakın teması yansıtmaktadır. Arşiv kaynaklarına göre, 1910 baharından itibaren, bu gazetenin Rusya’ya ithalati ve dağıtımı büyük zorluklarla karşı karşıya geldi. (Şu anda arşivlerde gazetenin 33 sayısı da mevcuttur; ilk gazete 23 Ekim 1909 ve son ise 4 Haziran 1910 tarihlidir. Bu gazetelerin koleksiyonları St.Petersburg Doğu El Yazmaları Enstitüsü’nde, Rusya Devlet Halk Tarihi Kütüphanesi’nde (Moskova); ve fotokopileri Dağıstan Bilimsel Merkezi RAN, Tarih, Arkeoloji ve Etnografya El Yazmaları Enstitüsü’nde bulunmaktadır.)
Anahtar Kelimeler: C. Korkmasov, basın, “Stambulskiye Novosti” Rus-Türk ilişkileri.
