Tea TATENASHVILI

İstanbul Meryem Ana adına Gürcü Katolik Kilisesi, Gürcistan dışındaki Gürcü manastırları arasında seçkin dini ve kültürel-eğitim ve Kartveloloji araştırmalarının merkezlerinden birini temsil etmektedir.

Tapınak, 1861 yılında Peder Petre Kharisçirapaşvili tarafından İstanbul'un en güzel semtlerinden biri olan Periköyü'nde inşa edilmiştir. İstanbul'un Gürcü Katolik Kilisesi’nde faaliyet gösteren din adamlarının çoğunluğunun Samtskhe-Cavakheti'den olduğunu da belirtmek gerekir. Papaz Petre Tatalaşvili de Samtskhe'lidir. Yüz yıllık varlığı boyunca (1861-1961), kilise bir dizi ulusal, eğitimsel ve bilimsel etkinliğin gerçekleştirildiği bir dini, kültürel, eğitimsel ve bilim merkeziydi.

İlahiyat okulu, Gürcü-Fransız okulları, matbaa, Osmanlı vatandaşı olan Gürcüler arasında okuma-yazmayı yayma cemiyeti ve Akaki Tsereteli adına kütüphane kurulması, söz konusu kilisenin kültür ve eğitim faaliyetinin kanıtıdır. O dönemde Gürcü Katoliklerin eğitim merkezi haline gelen kilise, genç Gürcülerin önce İstanbul'da sonra da Avrupa'da eğitim almalarının önünü açmıştır.

Amaç:  İstanbul'daki Gürcü Kilisesi'nin değerli simalarından, manastırın yazı işleri müdürü ve eğitim süreçlerinden sorumlu kişi ve son başrahip olan Papaz Petre Tatalaşvili'nin şimdiye kadar bilim camiası tarafından bilinmeyen faaliyetlerini, ailesinde ve çeşitli vakıf ve arşivlerde muhafaza edilen belgelere göre değerlendirmektir.

Tüm hayatı boyunca yabancı bir ülkede Gürcü halkının eğitimine ve kültürel gelişimine sadakatle hizmet eden Papaz Petre Tatalaşvili'nin katkılarının Gürcü toplumu tarafından bilinmesini hak ettiğini düşünüyoruz. Kendisi Gürcistan sınırları dışında, Gürcü Katoliklerinin ruhani babası ve Gürcü Katolikliğinin savunucusu ve destekçisiydi.

Araştırma metodolojisi: Araştırma, İstanbul'daki Gürcü Katolik Manastırı'nın arşivinde muhafaza edilen mektup ve anı materyallerini kullanarak betimleme, karşılaştırmalı-tarihsel yöntem, ampirik, nedensel-tarihsel analize ve  ağırlıklı olarak tarihsel araştırma yöntemine dayanmaktadır.

Anahtar kelimeler: Petre Tatalaşvili, Petre Kharisçiraşvili, İstanbul Gürcü Kilisesi, Gürcü Katolikleri, Periköy.