Yılmaz ESKİBİNA
Megreller ve Lazlar aynı kökten gelen iki Kafkas kavmidir. Büyük devletlerin güç mücadelesi sonunda sınırlar yeniden çizilmiş, Megreller Ortodoks Hristiyan Sovyet Rusya’nın Lazlar ise Sünni Müslüman Osmanlı Devleti’nin sınırları içinde yaşamaya başlamışlardır. Bu gün Megreller Gürcistan Devleti, Lazlar ise Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdırlar. Lazlar Müslüman Megreller ise Hristiyan’dırlar.
Ülkemizde yakın tarihe kadar tüm Karadenizliler “Laz” olarak isimlendirilmekte idiler. Lazlık onur verici bir durum olarak kabul ediliyordu ki Laz olmayan Karadenizliler bu durumdan rahatsız olmadılar. Araçlarının arkasına “Lazoğlu” yazdılar, sosyal medyada nickname olarak “Laz …..” şeklinde isimler aldılar. Ancak son dönemde iletişimin gelişmesi, bilgiye ulaşmanın kolaylaşması ile Lazların ‘Karadenizli’ olmaktan öte bir Kafkas kavmi olduğu, farklı bir dile sahip oldukları anlaşıldı. Gürcistan Devleti sınırları içinde Lazların yakın akrabaları olan Megreller yaşamaktadırlar. Lazlar Türkiye Cumhuriyet Devletinde Türklerle bütünleşmişlerdir. Aynı şekilde Megreller’in de Gürcistan Devleti’nde Gürcülerle benzer bütünleşmeyi yaşadıkları anlaşılmaktadır.
Günümüzde hızlanarak artan bir küreselleşme olgusunu yaşamaktayız. Küreselleşmenin etkilerinden biri de mikro milliyetçilikleri gün yüzüne çıkartma gayretidir. Çalışmamızın amacı; mikro milliyetçiliğin Megreller ve Lazlar üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bunun için nitel araştırma deseni kullanılmış, literatür taramasının ardından Laz aydınlarından İsmail Avcı Bucaklişi ile bir görüşme yapılmıştır.
Yapılan araştırmanın sonucunda, küreselleşmenin etkilerinden biri olan mikro milliyetçiliğin Megreller ve yakın akrabaları olan Lazlar üzerinde görülür bir etkisinin olmadığı anlaşılmıştır. İki taraf aydınlarının “dilin ve kültürün kaybolmaması” hassasiyetinden yola çıkarak etkinlikler yapma gayreti içerisinde oldukları görülmektedir. Ancak bu çabanın tabanda karşılık bulmadığını söylemek de yanlış olmayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, Mikro Milliyetçilik, Etnisite, Megreller, Lazlar
